Meer Vlamingen gebruiken minder verschillende nieuwsbronnen

De Vlaamse nieuwsgebruiker is doorgaans frequent met nieuws bezig, toont interesse in nieuws en heeft een vrij hoog vertrouwen in Vlaamse nieuwsmedia (zie monitor). Onder deze vrij stabiele situatie gaan echter een aantal opvallende bewegingen in nieuwsgebruik schuil, zoals de vaststelling dat er nu beduidend meer Vlaamse nieuwsgebruikers zijn die minder verschillende nieuwsbronnen gebruiken.

De meerderheid van de Vlamingen wenden zich wekelijks nog steeds tot verschillende nieuwsbronnen: 47% van de Vlaamse nieuwsgebruikers raadpleegt twee tot vier verschillende bronnen per week en ongeveer 37% zelfs meer dan vier bronnen. Daartegenover staat dat 16% van de Vlamingen maximaal één bron per week gebruikt, terwijl dit in 2017 om slechts 5% ging. Bovendien raadpleegt de helft van deze groep zelfs geen enkele nieuwsbron en volgen ze het nieuws enkel via sociale media of sociale contacten.

Als we de Vlamingen die wekelijks gebruikmaken van geen of één nieuwsbron vergelijken met degenen die er twee of meer gebruiken, zien we dat de eerste groep overwegend uit vrouwen bestaat (65%) en ook meer kortergeschoolden bevat dan de tweede groep. Tot slot zijn het vooral Vlamingen met een onuitgesproken politieke voorkeur (zij het links of rechts) die gebruikmaken van één of geen nieuwsbron op wekelijkse basis.

Bovendien gaat het gebruik van een beperkt aantal bronnen hand in hand met een lagere frequentie van nieuwsgebruik. Onder de Vlaamse nieuwsgebruikers die wekelijks geen of slechts één nieuwsbron gebruiken, raadpleegt 43% minder dan een keer per week het nieuws. Als ze toch nieuws raadplegen, gebeurt dit vooral via sociale media (29%), online (25%) en tv (21%). Hoewel het merendeel (85%) sociale media gebruikt, doet slechts 38% dit om nieuws te raadplegen. Het gebrek aan veelheid aan nieuwsbronnen vertaalt zich dus in een beperkte diversiteit aan toegangswegen tot nieuws.

Opvallend is ook dat diegenen die wekelijks slechts één of geen nieuwsbron gebruiken veel minder gebruikmaken van Vlaamse nieuwsmerken dan de Vlamingen die wekelijks 2 of meer nieuwsbronnen raadplegen. Slechts een kleine minderheid van deze groep raadpleegt frequent de nieuwsmerken van VRT (offline: 11%; online: 6%) of van populaire kranten (offline: 15%; online: 9%). Kwaliteitskranten gebruiken ze nauwelijks (offline: 1%, online: 0%).

Minder verrassend is het feit dat degenen die wekelijks geen of slechts een bron gebruiken ook minder interesse in het nieuws tonen: 47% van hen is niet geïnteresseerd in het nieuws, 81% geeft aan het nieuws te mijden en 67% vertrouwt het nieuws niet – tegenover respectievelijk slechts 14%, 66% en 47% van zij die wekelijks twee of meer nieuwsbronnen gebruiken

Deze trend is zich sinds een paar jaar aan het aftekenen: bij een kleine maar groeiende groep Vlamingen convergeren een dalende diversiteit aan nieuwsbronnen, een dalende frequentie in nieuwsgebruik en een stijgend wantrouwen in een negatieve attitude tegenover het nieuws dat mogelijk nu al, maar zeker in de toekomst gevolgen kan hebben voor het bereik van Vlaamse nieuwsmedia en daarom opvolging verdient.