Helft Vlaamse jongeren heeft training mediawijsheid gehad, en die doen meer beroep op nieuwsbronnen om informatie te checken

Slechts een minderheid van de Vlamingen volgde ooit een opleiding in mediawijsheid, al ligt dit aandeel bij jongeren, hoogopgeleiden en politiek linksgeoriënteerden beduidend hoger. Jongeren (18-24) doen vaker beroep op AI-bots, socialemediabronnen en comment sections om informatie te verifiëren, al doen meer jongeren mét een mediawijsheidstraining beroep op nieuwsbronnen om informatie te checken dan jonger zonder.

Minder dan één op de vijf Vlamingen geeft aan ooit een opleiding in mediawijsheid gevolgd te hebben. Gelukkig is er beterschap bij de jeugd. Ruim de helft (52%) van de jongeren tussen 18 en 24 jaar nam ooit deel aan een opleiding mediawijsheid. Ter vergelijking: één derde van de 25-34-jarigen; 14% van de 35-44-jarigen; 16% van 45-54-jarigen; en slechts 9% van de 55-plussers volgde ooit een dergelijke training.

Betekent dit dan ook dat meer jongeren beroep doen op gevestigde informatiebronnen? Niet noodzakelijk. Jongeren zijn immers ook degenen die meer worden blootgesteld aan digitale en sociale media. Het hoeft daarom niet te verbazen dat het percentage jongeren tussen de 18 en 24 jaar dat AI-bots en/of sociale media (15%) of de comment section onder nieuwsartikels op sociale media (19%) raadpleegt om informatie te controleren beduidend hoger is dan bij oudere leeftijdsgroepen.

Maar wat we ook vaststellen is dat van de jongeren tussen de 18 en 24 jaar die een training mediawijsheid hebben gehad, 50% bij twijfel een zoekmachine gebruikt, 45% een nieuwsbron raadpleegt die ze vertrouwen, 18% een persoonlijk contact raadpleegt; en 28% commentaren van andere gebruikers raadpleegt. Bij jongeren zonder training gaat het om respectievelijk 26% voor zoekmachines, 30% voor nieuwsbron, 12% voor persoonlijk contact en 14% voor commentaren.

Daarnaast blijkt dat het volgen van een mediawijsheidstraining vooral voorkomt bij bepaalde bevolkingsgroepen: één op de vier hoogopgeleiden (25%) en één op de drie politiek linksgeoriënteerde Vlamingen (32%) heeft zo een opleiding gevolgd. Binnen deze groepen zien we wél een grotere neiging om bij twijfel de betrouwbaarheid van informatie te controleren via officiële nieuwsbronnen: 48% van de hoogopgeleiden en 42% van de linksgeoriënteerden doet dit. Ter vergelijking: het gebruik van AI-bots (4%) en socialemediabronnen (7%) voor factchecking ligt bij hoogopgeleiden dan weer opvallend lager. Wel raadpleegt 21% van de linksgeoriënteerden en 17% van de hoogopgeleiden regelmatig de comment section van nieuwsartikels om informatie te verifiëren.